Diagnostyka psychologiczna w Poradni Assum: ADHD, Spektrum Autyzmu ASD, zdolności i procesy poznawcze, diagnostyka osobowości, pomiary stresu, poziom depresji i lęku.
Przeprowadzanie kompleksowej diagnozy psychologicznej - ocena stanu psychicznego pacjentów za pomocą narzędzi diagnostycznych, testów psychologicznych oraz wywiadów klinicznych.
Interpretacja wyników testów psychologicznych - analiza i opracowanie wyników testów osobowościowych, poznawczych i neuropsychologicznych w celu postawienia diagnozy.
Współpraca z innymi specjalistami - konsultacje z psychiatrą, psychoterapeutami oraz innymi specjalistami w zakresie opracowania planu wsparcia pacjentów.
Tworzenie opinii psychologicznych - sporządzanie raportów, opinii oraz dokumentacji na potrzeby terapii, wsparcia psychologicznego.
Monitorowanie postępów pacjentów - regularne oceny stanu zdrowia psychicznego pacjentów w trakcie terapii oraz modyfikacja diagnozy w oparciu o nowe dane.
Prowadzenie dokumentacji - staranne i rzetelne prowadzenie kartoteki pacjentów oraz dokumentowanie postępów leczenia zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Diagnoza różnicowa - rozpoznawanie i odróżnianie zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, schizofrenia, zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości, i inne.
PsychoEdukacja i wsparcie pacjentów - udzielanie psychoedukacji w zakresie diagnozy i proponowanych interwencji terapeutycznych.
Uczestniczenie w zespołach interdyscyplinarnych - aktywny udział w spotkaniach zespołów terapeutycznych, omawianie przypadków pacjentów oraz współtworzenie strategii terapeutycznych.
---------------------------------------------------------------------------------
Proces diagnozy ADHD z wykorzystaniem narzędzia DIVA-5
Diagnostyka ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) u dorosłych z wykorzystaniem narzędzia DIVA-5 (Diagnostic Interview for ADHD in Adults) opiera się na szczegółowym wywiadzie, który ocenia obecność objawów ADHD w dzieciństwie i dorosłości zgodnie z kryteriami DSM-5.
Czas trwania: wywiad diagnostyczny trwa 1,5-2 h.
1. Zebranie danych wstępnych
Diagnoza rozpoczyna się od dokładnego wywiadu wstępnego, który obejmuje:
- Informacje demograficzne (wiek, płeć, stan cywilny, wykształcenie, zawód),
- Historię medyczną i psychiatryczną pacjenta,
- Ewentualne inne problemy psychiczne (np. depresja, lęki),
- Wcześniejsze diagnozy lub podejrzenia ADHD,
- Informacje na temat sytuacji rodzinnej oraz zawodowej.
2. Ocena objawów ADHD w dzieciństwie
DIVA-5 jest skonstruowana w taki sposób, aby najpierw ocenić objawy ADHD w okresie dzieciństwa (przed ukończeniem 12. roku życia). Składa się z dwóch głównych komponentów:
- Zespół objawów związanych z nieuwagą - pacjent_ka jest pytany o trudności w koncentracji, organizacji, wykonywaniu zadań oraz zapominanie,
- Zespół objawów związanych z nadruchliwością i impulsywnością - pytania obejmują objawy takie jak nadmierna ruchliwość, trudności z siedzeniem w miejscu, gadatliwość, przerywanie innym, impulsywne zachowania.
W tej części pacjent_ka może być również poproszony_a o dostarczenie informacji od rodziców lub innych opiekunów z okresu dzieciństwa, aby zweryfikować ich wspomnienia dotyczące objawów.
3. Ocena objawów ADHD w dorosłości
Następnie przeprowadzana jest ocena obecności objawów ADHD w dorosłym życiu. Podobnie jak w części dotyczącej dzieciństwa, objawy są analizowane w kontekście nieuwagi oraz nadruchliwości i impulsywności. Pacjent_ka jest pytany_a o swoje doświadczenia związane z:
- Codziennymi obowiązkami (organizacja pracy, zapominanie o spotkaniach),
- Reakcje na stres i wyzwania zawodowe (np. trudności z koncentracją w pracy),
- Relacje społeczne i interpersonalne (impulsywne reakcje, przerywanie rozmów),
- Zachowanie w sytuacjach codziennych (np. zapominanie rzeczy osobistych, trudności z utrzymaniem porządku).
4. Ocena funkcjonowania w różnych obszarach życia
DIVA-5 zawiera także pytania dotyczące wpływu objawów ADHD na funkcjonowanie pacjenta w różnych obszarach życia:
- Zawodowym - czy objawy ADHD utrudniają wykonywanie pracy zawodowej,
- Osobistym - wpływ na relacje rodzinne, przyjacielskie, związek,
- Społecznym - trudności w interakcjach z innymi, w sytuacjach towarzyskich,
- Akademickim - jeżeli pacjent_ka jest nadal zaangażowany_a w naukę.
5. Ocena współistniejących zaburzeń
Narzędzie DIVA-5 umożliwia również ocenę współistniejących problemów psychicznych, które mogą występować obok ADHD, takich jak depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia snu czy uzależnienia. To ważne, ponieważ współwystępowanie innych zaburzeń może wpływać na obraz kliniczny ADHD i proces diagnostyczny.
6. Podsumowanie i interpretacja wyników
Na podstawie wyników z wywiadu DIVA-5, diagnosta porównuje zebrane dane z kryteriami diagnostycznymi ADHD w DSM-5 oraz ICD-10 i ICD-11. Aby potwierdzić diagnozę, objawy muszą:
- Występować przed ukończeniem 12. roku życia,
- Utrzymywać się w różnych obszarach życia (zawodowym, osobistym, społecznym),
- Powodować istotne trudności i pogorszenie funkcjonowania.
DIVA-5 oferuje strukturę pozwalającą na dokładne, spójne i standaryzowane zbadanie objawów ADHD u dorosłych, co zwiększa pewność diagnostyczną.
7. Feedback i omówienie wyników z pacjentem_tką (sesja 1h)
Ostateczna diagnoza jest omówiona z pacjentem_tką na osobnej sesji, z wyjaśnieniem wyników oraz przedstawieniem możliwości leczenia (psychoterapia, psychoedukacja). Pacjent_ka ma również możliwość zadania pytań i uzyskania wsparcia w zakresie zrozumienia diagnozy.